Układnice magazynowe i ich dozór techniczny
Układnice magazynowe
Układnice to maszyny używane do zautomatyzowanego składowania ładunków. Są efektem rozwoju urządzeń przeładunkowych, takich jak na przykład wózki widłowe. Stanowią rolę środków transportu wewnętrznego, posiadają zastosowanie w pracy magazynowej. Sztandarowym celem posiadania i używania układnicy jest stanowienie przez nią części systemu magazynowego.
Wyposażenie układnicy
Układnica zbudowana jest z:
- kolumny,
- górnego zespołu prowadzącego,
- platformy konserwacyjnej,
- kabiny,
- wózka podnoszącego,
- silnika podnoszenia,
- szafy sterowniczej,
- silnika jazdy,
- podwozia.
Wśród parametrów technicznych, na które trzeba zwracać uwagę przy układnicy, są:
- wysokość maksymalna poziomu składowania,
- udźwig,
- możliwie jak największe gabaryty ładunku, stwierdzające możliwość ich zmieszczenia na korytarzach w magazynie i umieszczenia na regale,
- tempo pracy.
Rodzaje układnic
Wśród układnic wymienia się następujące rodzaje:
- przejezdne – poruszające się na szynach wbudowanych w podłodze,
- podwieszane – mocowane do wcześniej przygotowywanych sklepień,
- słupowe – z przejezdnym słupem, po którym przemieszczane są wodzaki,
- ramowe – z przejezdną bramą, po której przemieszczane są wodzaki.
Wodzaki, zawierając układ mechaniczny, mają postać najczęściej wysuwanych wideł, przenośnika albo chwytaka, mającego służyć przytrzymaniu transportowanego towaru.
Układnice klasyfikuje się też, uwzględniając:
- rodzaj sterowania,
- konstrukcję nośną,
- rodzaj mechanizmu pobierającego.
Innym podziałem są układnice podzielone ze względu na tryb sterowania:
- tryb automatyczny,
- tryb półautomatyczny,
- tryb ręczny.
Funkcjonalność układnic
Układnice poruszając się między regałami magazynu, służą do dogodnego dla użytkownika składowania ładunków na regałach magazynu bądź jego pobierania.
Układnice mają możliwość funkcjonować w sposób autonomiczny przy pomocy mikroprocesora, umożliwiającego wykonywanie pracy za sprawą magazynowego systemu informatycznego WMS, pozwalającego na rejestrowanie rozmieszczenia materiałów, którymi zarządzamy w magazynie. Przy okazji, system ten sprawdza się też jako narzędzie do inwentaryzacji.
Zalety układnic magazynowych:
- Bezpieczeństwo – umożliwienie funkcjonowania układnic redukuje do minimum ryzyko wypadku i uszkodzenia towaru, dzięki temu, że obsługa działa automatycznie;
- Możliwość wygenerowania właściwej ilości energii – układnice mają możliwość obniżenia zużycia energii dzięki posiadaniu regeneratorów energii, oddających energię do sieci w czasie opuszczania ładunku;
- Optymalizacja przestrzeni;
- Łatwy dostęp do swoich ładunków – układnice mają go do wszystkich zgromadzonych towarów. Przyjęcia i wydania palet odbywają się w ramach dwóch rodzajów cykli: pojedynczego (wyłącznie przyjęcia lub wydania ładunków) lub kombinowanego (jednoczesne przyjmowanie i wydawanie ładunków);
- System zarządzania magazynem (WMS) – umożliwia ona precyzyjną, stałą, regularną inwentaryzację, co bardzo dobrze wpływa na poprawną kontrolę nad lokalizacją konkretnych palet oraz eliminuje błędy mające związek z ręcznym zarządzaniem.
Wady układnic magazynowych:
- Duże koszty początkowe – czynności tak zautomatyzowanego magazynu są na początku zdecydowanie dużo droższe niż ręcznie obsługiwany magazyn;
- Wymóg posiadania przenośników – zdecydowanie się na układnice pociąga za sobą wymóg posiadania również innych systemów transportowych, a przede wszystkim przenośników, z których układnica pobiera lub na które odkłada obsługiwane ładunki
Dozór techniczny
Zgodnie z polskim prawem, jako że każda układnica magazynowa jest urządzeniem posiadającym zastosowanie w transporcie (bliższym), wymaga dozoru technicznego. Dlatego by w pełni legalnie zarządzać układnicami magazynowymi oraz ich montowaniem, naprawą i modernizacją, należy przejść przez specjalistyczne szkolenie UDT, dostępne jedynie w profesjonalnej i wykwalifikowanej placówce szkoleniowej, ukończone komisyjnym egzaminem.
Urząd Dozoru Technicznego (UDT) to funkcjonująca już od ponad 100 lat krajowa osoba prawna, która działa w obszarze bezpieczeństwa urządzeń technicznych, opierając się m. in. o ustawę z 21 grudnia 2000 r. oraz inne akty prawne. Na terytorium Polski znajduje się ponad 9 oddziałów terenowych UDT i ponad 20 biur.
Obowiązkami UDT są między innymi:
- kontrolowanie przestrzegania obowiązujących przepisów o dozorze technicznym oraz innych, które mają tu zastosowanie,
- przeprowadzanie dozoru technicznego nad urządzeniami technicznymi, określonymi w przepisach (na przykład urządzeniami służącymi do odzyskiwania par paliwa, czy również układnicami magazynowymi),
- określanie decyzji i ich oficjalne wydawanie na podstawie wniosków po wykonaniu dozoru technicznego,
- przeprowadzanie ewidencji technicznych,
- działania motywujące do poprawiania swoich kwalifikacji i kompetencji do pracy z urządzeniami,
- układanie programów zajęciowych na kursy UDT,
- certyfikowanie systemów jakości urządzeń technicznych.
Interesującą informacją jest, że układnice magazynowe, których waga nie przekracza 250 kilogramów, nie wymagają koniecznego zgłoszenia do UDT i szkolenia ukończonego pozytywnym wynikiem egzaminu. Mimo to firma ma obowiązek wysłać do konserwacji i obsługi osoby, które posiadają odpowiednie uprawnienia.
