Aby zapewnić bezpieczeństwo i sprawną pracę wysokościową, najczęściej na budowie, przy blokach, domach, zabytkach, każdym budynku sięgającym ponad dostępne narzędzia, którymi posługuje się ekipa budowalna, montuje się rusztowanie elewacyjne. Jest to prowizoryczna konstrukcja, którą rozróżniamy w zależności od użytych materiałów do jej budowy oraz funkcji jakie ma spełniać. Jej głównym założeniem jest ułatwienie prac wysokościowych oraz zapewnienie bezpieczeństwa ekipie pracującej na jej pomostach (także do jej montażu zaliczają się pomosty bezpieczeństwa, chroniące przed upadkiem na ziemię z dużej wysokości). Dlatego tak ważny jest prawidłowy montaż rusztowań, spełniający wymagania zarówno udźwigowe, jak i ergonomii pracy. W dalszej części tekstu zajmiemy się przedstawieniem najczęściej spotykanych typów rusztowań oraz wyszczególnimy błędy popełniane podczas montowania rusztowań.

Na jakie błędy powinien uważać monter podczas stawiania konstrukcji?

Przede wszystkim mamy na celu zapewnienie innym, a także i sobie bezpieczeństwa, dlatego w trakcie przeprowadzenia bezpiecznego montażu każdej następnej kondygnacji powinniśmy pamiętać o założeniu balustrady w pionie komunikacyjnym, prawidłowa kolejność to: poręcz główna, pośrednia, deska krawężnikowa, a także w obydwu kierunkach od niego, uzupełniając każdą wolną przestrzeń według opisanego powyżej schematu działania. Pod koniec pracy należy zamontować elementy balustrady od czoła rusztowania (od boku). W przypadku odległości większej od 0.2 m do miejsca prowadzenia prac elewacyjnych powinniśmy zamocować balustradę, także i od strony wewnętrznej rusztowania, aby zapewnić pełne bezpieczeństwo pracownikom. Możemy do tego wykorzystać ramy rusztowaniowe, które charakteryzują się tym, że są przystosowane do dwustronnego montażu balustrady. Pamiętając o tym, że nasze bezpieczeństwo zależy od prawidłowej instalacji balustrad przenalizujmy najczęściej popełniane błędy dotyczące ich montażu. Czynnikiem wywierającym największy wpływ na ich wadliwą funkcjonalność jest zastosowanie niekompletnych zabezpieczeń, zwłaszcza ominięcie montażu krawężnika i poręczy pośredniej, brak oparcia od strony ściany przy odsunięciu od niej pomostu na odległość większą niż 20 cm lub z boku (od czoła) rusztowania. Podczas demontażu rusztowania należy pamiętać o własnym bezpieczeństwie, które może zostać zagrożone upadkiem z wysokości podczas rozkładania balustrady.

Rusztowania ramowe – są to najczęściej pochodne rusztowań elewacyjnych, dlaczego? Ponieważ ich konstrukcja, składająca się z podpór, czyli płaskich konstrukcji ramowych, pozwala na szybki montaż rusztowań elewacyjnych, czyli o prostej powierzchni. Zostają umiejscowione przy budynku wymagającym prac na wysokości, z którym są łączone za pomocą kotwienia. Znajdują swoje zastosowanie w budownictwie ogólnym, a przede wszystkim kubaturowym (budownictwie trwałych obiektów o znacznej objętości) – mieszkaniowym. Częstym ich rodzajem jest tzw. rusztowanie warszawskie, wykorzystywane przy drobnych pracach remontowo-budowlanych niedużych obiektów.

Często spotykanym rozwiązaniem podczas prac wymagających użycia tego typu konstrukcji jest rusztowanie modułowe. Jak sama nazwa wskazuje składają się one z modułów, czyli wprowadzonych odstępów między osobnymi elementami jakimi są poprzecznice – zawierają one przestrzeń potrzebną do dopasowania innych części rusztowania. Odrębnym elementem są także stojaki, których łączenie z pozostałymi akcesoriami takimi, jak rygle, rygle pomostu i stężenia odbywa się za pomocą specjalnie wyprofilowanych głowic i zamków klinowych. Dzięki temu można przeprowadzać montaż skomplikowanych geometrycznie konstrukcji, nic więc dziwnego, że ich duże zastosowanie odnajdujemy w pracach przemysłowych np. w elektrowniach lub stoczniach. Także i z elementów rusztowania modułowego można wykonać rusztowanie elewacyjne, jednakże wiąże się to ze znacznie większą pracą i umiejętnościami w przeciwieństwo do montażu ramowej konstrukcji, stąd jej małe użycie w budownictwie miejskim. Uniwersalność funkcji spełnianych przez ten typ rusztowania oraz ogólną złożoność i kompatybilność jej elementów możemy wykorzystać przy organizacji imprez masowych (sceny, trybuny), targów, wystaw, realizacji osłon zimowych itd.

Same rusztowania składają się z połączonych ze sobą słupów nośnych i poziomych żerdź, na które kładzione (mocowane) są najczęściej drewniane pomosty. Zazwyczaj rusztowania montowane są do konkretnych prac, po których ulegają rozmontowaniu, nie są przesuwne i nie można nimi dotrzeć na drugą stronę bloku (przyjmując, że po drugiej stronie nie zamontowano żadnego rusztowania stałego), z tego też względu należy wyróżnić rusztowanie przejezdne. Przeznaczone do wielokrotnego użytku na terenie przeprowadzanych prac elewacyjnych/budowlanych, nazywamy je także rusztowaniem ruchomym. Są skonstruowane do poziomego przemieszczania, przy tym nie wymagają rozbierania na części składowe. Ich budowa składa się przede wszystkim z systemowej wieży jezdnej zbudowanej z tzw. drabino-ram, możemy je także spotkać pod postacią rusztowań ramowych bądź modułowych wyposażonych w dodatkowe elementy umożliwiające im przemieszczanie się wzdłuż ścian, murów budynku, są to np. belki podstawy, koła jezdne. Najczęściej są stosowane przy krótkotrwałych pracach remontowych i konserwacyjnych, ponieważ wymagają one częstego przestawiania całej konstrukcji rusztowania.

Jakie wymagania powinien spełniać monter do podjęcia zawodu i wykonywania montażu, jak i demontażu rusztowań?

Przede wszystkim powinien posiadać potrzebne uprawnienia do wykonywania zawodu, co za tym idzie, powinien ukończyć osiemdziesięciogodzinne szkolenie w ośrodku spełniającym wymogi Centrum Koordynacji Szkolenia Operatorów Maszyn. Aby uzyskać dokument poświadczający o zdobyciu uprawnień należy zaliczyć egzamin (uzyskać pozytywny wynik zarówno z egzaminu teoretycznego i praktycznego) przeprowadzony przez komisję powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie (IMBiGS).

Ośrodek DOSKONALENIA KADR ERGON świadczy kursy i przygotowuje kandydatów pod podejście do egzaminu zarówno z teorii, jak i z praktyki. Działamy na rynku szkoleniowym od zeszło piętnastu lat, dysponujemy profesjonalną kadrą z bogatym doświadczeniem zawodowym, a nasze oddziały znajdują się na terenie całej Polski. Gwarantujemy gruntowne szkolenia, do których może podejść osoba nawet bez podstawowej wiedzy – wszystkiego cię nauczymy. Nasze wymagania to jedynie wykształcenie co najmniej podstawowe, ukończony osiemnasty rok życia oraz brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku. Po odbyciu osiemdziesięciogodzinowego kursu otrzymają państwo zaświadczenie o ukończeniu szkolenia. Następnym etapem, końcowym, jest podejście do egzaminu, po którego zaliczeniu dostaną państwo wpis z uprawnieniami do Książki Operatora Maszyn Roboczych, tj. książeczki montera rusztowań i będą mogli rozpocząć pracę. Wszystkie potrzebne informacje znajdą państwo na stronie szkolenia-udt.pl, gdzie znajduje się pełna oferta świadczonych przez nas usług i szkoleń. Serdecznie zapraszamy.