Na pracodawcy spoczywa prawny obowiązek, aby zapewnić zatrudnionym osobom bezpieczne i higieniczne warunki, a także organizować dla nich szkolenia BHP. Zostało to unormowane w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. Zawarte są tam szczegółowe informacje, których należy przestrzegać, takie jak: 

  • zasady prowadzenia edukacji, 
  • zakres szkolenia, 
  • treść – czego dotyczy, 
  • wymagania dotyczące wykonania programu szkolenia, 
  • wypełnianie dokumentacji, 
  • uwarunkowania możliwości zwolnienia pracowników z określonych typów szkolenia; 

W jakim celu realizuje się szkolenia? 

  • Przeciwdziałanie zagrożeniom; 
  • Ochrona zdrowia i życia pracowników; 
  • Zapewnienie bezpiecznego środowiska pracy; 
Instruktor uczy ludzi pierwszej pomocy

Podczas szkolenia BHP pracownik jest zobowiązany:  

  • poznać przepisy i zasady BHP, 
  • uczestniczyć w warsztatach, 
  • wziąć udział w instruktażu, 
  • spełnić wymogi egzaminów weryfikujących nabytą wiedzę; 

Kto powinien uczestniczyć w kursach BHP? 

  • pracodawca, 
  • każdy pracownik niezależnie od stanowiska, 
  • praktykanci, 
  • osoby na umowach prawa cywilnego (pracodawca może wymagać od takiej osoby przeszkolenia na jej koszt), 
  • oraz przyuczające się do zawodu; 

Kto nie musi przystępować do szkolenia? 

  • w przypadku wstępnych szkoleń BHP – zatrudniony, który pracował na identycznym stanowisku przed nawiązaniem kolejnej umowy z tym samym pracodawcą, 
  • w przypadku okresowych szkoleń BHP – osoby zwolnione na podstawie obowiązujących regulacji. 

Czy trzeba za to płacić? 

Właściciel firmy zobowiązany jest do opłacenia szkoleń swoich pracowników, zatrudnionych na umowy o pracę. Ponadto, czas poświęcony na szkolenie BHP wlicza się do całkowitego czasu pracy. 

Jakie są typy szkoleń? 

  • Szkolenie BHP wstępne 
  • Szkolenie BHP okresowe 

Możliwe formy realizacji kształcenia (bez wskazań dotyczących typu szkolenia): 

  • Seminarium – odbywa się przynajmniej 4h. 
  • Instruktaż – najszybszy sposób na naukę, która trwa zazwyczaj min.  1,5h 
  • Samokształcenie kierowane – na podstawie materiałów przekazanych przez organizatora. Za pomocą m.in. Internetu, poczty można się konsultować z osobami, które są wykwalifikowanymi wykładowcami. 

Kto może prowadzić ogólny instruktaż? 

  • wyznaczona osoba w firmie posiadająca aktualną wiedzę w temacie i stosowne zaświadczenie; 
  • pracownik służby bhp; 
  • Pracodawca; 

Szkolenie stanowiskowe wykonuje: 

  • kierownik; 
  • właściciel; 
  • instruktorzy; 
  • wykładowcy. 

Co musi spełnić instruktor, aby edukować ludzi? 

Posiadać szeroką wiedzę w danym temacie oraz niezbędne doświadczenie. Bardzo pomocne będą odpowiednie kwalifikacje dydaktyczne, przekładające się na poprawną realizację planu nauczania. 

Dla jakich osób organizowany jest instruktaż stanowiskowy?   

  1. uczeń podejmujący naukę zawodu w praktyce i student mający praktykę studencką. 
  1. pracownik mający posadę robotniczą oraz inną, gdzie jest narażony na występowanie szkodliwych dla zdrowia czynników (niebezpiecznych lub uciążliwych). 
  1. pracownik przenoszony na stanowisko w punkcie 2. 

Co trzeba wiedzieć pracując na więcej niż jednym stanowisku? 

Jeśli pracuje się na różnych stanowiskach w danej firmie, należy powtórzyć tylko instruktaż stanowiskowy. Szkolenie okresowe obejmuje zmiany wprowadzone w przedsiębiorstwie, np. technologiczne. Zagadnienia oraz cykl kształcenia powinny być dopasowane do zakresu wprowadzonych przemian. 

Miejsce zbiórki ewakuacyjnej w firmie

Kto wymaga okresowych kursów BHP?  

Na podstawie art. 2375 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) 
 

  • pracodawcy;  
  • kierownicy; 
  • osoby zatrudnione na stanowiskach: 
  • robotniczych, 
    inżynieryjno – technicznych, 
  • administracyjno – biurowych, 
  • w służbie bezpieczeństwa i higieny pracy i innych wykonujących zadania tej służby, niewymienionych, gdzie charakter pracy jest związany z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, niebezpieczne lub uciążliwe, 
  • odpowiedzialnych za BHP w pracy. 

Kto może być z nich zwolniony? 

  • Osoba, która przedstawi aktualne zaświadczenie o odbyciu wymaganego szkolenia okresowego u innego pracodawcy w tym okresie. 
  • Pracownik, który odbył szkolenie okresowe należące do innej grupy stanowisk, jeżeli zakres tematyczny w programie nauczania jest zgodny z nową posadą w miejscu pracy. 

Jakie są szczegółowe cele prowadzenia kursów?  

  1. Znajomość przepisów bhp w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy, wypełnianie obowiązków i odpowiedzialność bhp. 
  1. Nauczenie się jakie czynniki środowiskowe mogą doprowadzić do zagrożeń bezpieczeństwa i zdrowia, a także jak im przeciwdziałać. 
  1. Umiejętność pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób. Działanie w trudnych sytuacjach, udzielenie niezbędnej pomocy poszkodowanym. 
  1. Postępowanie w sytuacjach awaryjnych oraz udzielenie pomocy osobie, która uległa wypadkowi.  

Pamiętajmy, że pracodawca musi ustalić, w jakim czasie odbędzie się szkolenie oraz ile będzie trwało. Powinno być to poprzedzone konsultacjami z pracownikami (ich przedstawicielami), w obszarze częstotliwości, a także długości szkolenia, z uwzględnieniem warunków związanych z zajmowanym przez nich stanowiskiem. 

Kto może być organizatorem kursu okresowego? 

Zazwyczaj jest to pracodawca lub jedna z poniższych jednostek organizacyjnych: 

  • stowarzyszenie, w statucie którego wymieniono działalność związaną z bezpieczeństwem i higieną pracy; 
  • placówka kształcenia ustawicznego i praktycznego; 
  • ośrodek dokształcania i doskonalenia zawodowego; 
  • szkoła ponadgimnazjalna lub wyższa; 
  • wydział naukowy; 
  • jednostka badawczo–rozwojowa; 
  • osoba prawna lub fizyczna posiadająca działalność oświatową na zasadach określonych w przepisach o działalności gospodarczej. Tylko w przypadku prowadzenia szkoleń w dziedzinie bhp przez jednostkę organizacyjną. 

Podstawowe obowiązki pracodawców zakresie organizacji szkoleń okresowych.  

Pracodawcy oraz inne osoby kierujące pracownikami, w tym mistrzowie, brygadziści i kierownicy, mają obowiązek odbyć pierwsze szkolenie w terminie do 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tym stanowisku. W przypadku innych posad termin ten wynosi do 12 miesięcy. 

kask na budowie

Kto może prowadzić szkolenie okresowe pracodawców, instruktorów i wykładowców tematyki BHP – oraz jej służby?  

Są to jednostki organizacyjne prowadzące działalność szkoleniową z zakresu BHP. 

Co powinno znajdować się w planie przygotowania okresowego BHP (niezależnie od grupy odbiorców)? 

  • obowiązki pracodawcy w danej firmie; 
  • dostosowanie do potrzeb; 
  • zakres zadań; 
  • szczegółowa tematyka; 
  • forma realizacji; 
  • okres trwania. 

Wszelkie informacje opisane są w załączniku do Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.