Zawiesi
WSTĘP
Jakich rodzajów niebezpieczeństw należy szukać?
Niniejszy przewodnik pomoże pracodawcom i pracownikom w rozpoznaniu następujących niebezpiecznych warunków:
- zawiesie lub mocowania niewłaściwe dla podnoszonego ładunku oraz dla środowiska, w którym ładunek ten jest podnoszony;
- zużyte zawiesia i mocowania lub noszące ślady uszkodzeń takich jak pęknięcia, zagięcia, załamania, przecięcia, wyżłobienia oraz przetarte włókna;
- niewłaściwe przechowywanie oraz niewłaściwe użycie, takie jak pozostawianie ładunków na zawiesiu lub przeciąganiu zawiesi po chropowatych podłogach.
Ponadto, niniejszy przewodnik pomoże pracodawcom i pracownikom zidentyfikować i unikać niebezpiecznych praktyk roboczych, takich jak:
- przemieszczanie się za pomocą zawiesi lub przechodzenie pod zawieszonymi ładunkami; oraz
- wykorzystywanie niewłaściwie naprawionych lub odnowionych mocowań lub zawiesi oraz mocowań, które muszą zostać wycofane z użytku.
RODZAJE ZAWIESI:
Istnieje kilka rodzajów zawiesi, w tym: łańcuchowe z stali stopowej, linowe z drutu, siatka metalowa, linowe z naturalnego włókna linowe z włókna syntetycznego, siatka syntetyczna oraz syntetyczne okrągłe zawiesia. Każdy rodzaj zawiesia ma swoje wady i zalety.
Przy wyborze najlepszego zawiesia do danego zadania w grę wchodzi wiele czynników, takich jak: wielkość, wytrzymałość, elastyczność oraz waga, jak również odpowiedniość dla środowiska pracy, kształty ładunku oraz warunki środowiskowe, w jakich zawiesie będzie wykorzystywane.
Zawiesia łańcuchowe ze stali stopowej
Często używa się łańcuchów ze stali stopowej ze względu na ich wytrzymałość, odporność na ścieranie oraz możliwość dopasowania się do kształtu ładunków.
Identyfikacja:
Nowe zawiesia są oznaczane przez producenta w celu przekazania informacji o:
- wielkości,
- kąta,
- udźwigu nominalnego,
- długości.
Dodatkowo, zawiesia mogą zawierać następujące oznaczenia:
- liczba cięgien,
- indywidualna identyfikacja zawiesia (tj. numer seryjny) oraz
- nazwa lub znak towarowy producenta.
Kontrole:
Należy wyznaczyć wykwalifikowaną osobę do przeprowadzania codziennych kontroli zawiesi, zapięć i mocowań w celu wykrycia uszkodzeń lub wad.
Osoba ta dodatkowo przeprowadza kontrole okresowe, o ile uzasadniają to warunki obsługi, określone na podstawie:
Wykwalifikowana osoba: osoba, która poprzez posiadanie uznawanego stopnia naukowego lub certyfikatu lub pozycji zawodowej we właściwej dziedzinie lub która poprzez rozległą wiedzę, szkolenie i doświadczenie z powodzeniem wykazała zdolność do rozwiązywania problemów związanych z zagadnieniem i pracą.
- Częstotliwości użycia zawiesia,
- Intensywności warunków obsługi,
- Charakteru wykonywanych podnoszeni oraz
- Doświadczenie zdobywane podczas żywotności zawiesi używanych w podobnych warunkach.
Należy dokonywać określonych kontroli zawiesi łańcuchowych ze stali stopowej w odstępach czasu nie przekraczających 12 miesięcy. Dobre instrukcje, zgodnie z którymi należy postępować, obejmują:
- Kontrole roczne w przypadku normalnego użytkowania,
- Kontrole od miesięcznych do kwartalnych w przypadku intensywnego użytkowania oraz
- Kontrole zgodnie z zaleceniami wykwalifikowanej osoby w przypadku szczególnego i rzadkiego użytkowania.
Należy opracować system, aby zagwarantować przeprowadzenie takich kontroli. W tym celu można wykorzystać system ewidencji, taki jak dzienniki lub oznaczenie daty kontroli na etykiecie dołączonej do zawiesia.
Należy przeprowadzić gruntowną kontrolę zawiesi i mocowań pod kątem:
- Zużycia,
- Wadliwych spawów,
- Pęknięć, zagięć, załamań, przecięć, wyżłobień, przebarwień z powodu nadmiernego ciepła,
- Nadmiernych wżerów lub korozji,
- Rozwarcia gardzieli haka,
- Brakujących lub nieczytelnych oznaczeń zawiesi oraz
- Innych czynników wzbudzających wątpliwości co do dalszego bezpiecznego użytkowania zawiesia.
Jeżeli obecna jest jakakolwiek wyżej wymieniona wada lub zniszczenie, zawiesie lub mocowanie należy natychmiast wycofać z użytku.
Naprawa / Regeneracja:
Nie używać zużytych lub zniszczonych zawiesi lub mocowań z łańcucha ze stali stopowej. Należy się ich pozbyć lub naprawić. Używać zniszczonych zawiesi tylko jeżeli zostały one naprawione, zregenerowane oraz przeszły testy odporności wykonane przez producenta zawiesi lub wykwalifikowaną osobę z wykorzystaniem następujących kryteriów:
- Należy upewnić się, że zawiesia i mocowania są zgodnie z pierwotnymi wymogami wytrzymałości,
- Należy oznaczyć te zawiesia i mocowania w celu identyfikacji osoby dokonującej naprawy;
- Należy raczej wymieniać, a nie naprawiać pęknięte, złamane lub zgięte połączenia,
- Nie używać mechanicznych połączeń lub połączeń naprawionych przy pomocy stali niestopowej w celu naprawy zerwań łańcucha ze stali stopowej.
Praktyki działania:
Nie używać zawiesi łańcuchowych ze stali stopowej z ładunkami przekraczającymi udźwig nominalny. Należy postępować zgodnie z innymi bezpiecznymi praktykami działania obejmującymi:
Wybór zawiesia
- W przypadku zawiesi z wieloma cięgnami używanymi przy niesymetrycznych ładunkach, zagwarantować, że wykwalifikowana osoba przeprowadziła analizę w celu zapobieżenia przeciążeniu któregokolwiek cięgna.
- Nie używać komponentu, o ile jego kształt i wielkość nie są odpowiednie, aby zagwarantować jego prawidłowe rozmieszczenie na haku lub urządzeniu podnoszącym.
Ostrzeżenie dla personelu
- Personel powinien trzymać się z dala od obszarów pomiędzy zawiesiem a ładunkiem oraz zawiesiem a żurawiem lub hakiem transportowym,
- Personel nigdy nie powinien znajdować się w linii naprężonych cięgien zawiesia lub obok nich,
- Personel nie może stawać lub przechodzić pod zawieszonymi ładunkami oraz
- Personel nie powinien przemieszczać się za pomocą zawiesia lub ładunku, chyba że ładunek został specjalnie zaprojektowany i przetestowany pod kątem przewozu personelu.
- Należy przechowywać zawiesia w miejscu, w którym nie będą narażone na uszkodzenia mechaniczne, działanie korozyjne, wilgoć, ekstremalne temperatury lub załamania.
- Jeżeli zawiesia są wystawione na działanie ekstremalnych temperatur, należy postępować zgodnie z instrukcjami producenta zawiesi lub wykwalifikowanej osoby.
Techniki pracy z linami
- Upewnić się, że zawiesia są sprzęgnięte w sposób zapewniający kontrolę ładunku.
- Upewnić się, że ostre krawędzie mające kontakt z zawiesiami są odizolowane materiałem, który jest wystarczająco wytrzymały, aby zabezpieczyć zawiesie.
- Upewnić się, że w czasie podnoszenia z ładunkiem lub bez personel pozostaje w gotowości na wypadek ewentualnego zahaczenia.
- Upewnić się, że w mocowaniu kosza ładunek jest wyważony, aby zapobiec jego poślizgowi.
- Podczas używania mocowania kosza należy upewnić się, że cięgna zawiesia obejmują lub podpierają ładunek po bokach powyżej środka ciężkości tak, aby ładunek pozostał pod kontrolą.
- Upewnić się, że, przy mocowaniu bloku, punkt blokujący znajduje się wyłącznie na korpusie zawiesia, a nie na mocowaniu.
- Upewnić się, że, przy mocowaniu bloku kąta bloku mniejszego niż 120° nie wykorzystuje się bez obniżenia udźwigu nominalnego,
- Upewnić się, że zawiesia nie są ograniczone, splątane lub przygniecione przez ładunek, hak lub jakiekolwiek mocowanie,
- Upewnić się, że ładunek zastosowany do haka jest wyśrodkowany na podstawie (miseczce) haka, aby nie dopuścić do punktowego obciążenia haka, chyba że hak został zaprojektowany do punktowego obciążenia.
- Nie skracać ani nie wydłużać zawiesia poprzez zawiązanie lub skręcanie.
- Nie zostawiać ładunków na zawiesiu,
- Nie ciągnąć zawiesia spod ładunku, kiedy ładunek jest zaczepiony na zawiesiu,
- Nie ciągnąć zawiesi po podłodze lub chropowatych powierzchniach,
- Nie dopuszczać d dużego obciążenia oraz
- Unikać skręcania lub załamania.
Badanie odporności
Przed pierwszym użyciem zawiesia upewnić się, że każdy komponent nowego, naprawionego lub wyremontowanego zawiesia łańcuchowego ze stali stopowej został przebadany pod kątem odporności przez producenta zawiesi lub wykwalifikowaną osobę.
Należy zachować certyfikaty badania odporności i udostępnić je do wglądu.
Wpływ środowiska:
Nie używać zawiesi łańcuchowych ze stali stopowej, które zostały podgrzane powyżej 538°C. Należy wycofać je z użytku.
Zawiesia łańcuchowe ze stali stopowej wystawione na temperatury powyżej 205°C mają ograniczony udźwig nominalny.
Jeżeli zawiesia łańcuchowe mają być używane w temperaturze poniżej -40°C, należy skonsultować się z producentem łańcucha.
Chemicznie aktywne środowiska mogą wpłynąć na wytrzymałość zawiesi łańcuchowych ze stali stopowej. Przed użyciem zawiesia w takim środowisku należy skonsultować się z producentem.